
Z POWIATU
KULTURA
cenne RęKoPisy na zamKowych salonach
-
-
Tylko podczas jednego miesiąca w
roku istnieje niepowtarzalna możliwość
obejrzenia tak cennych rękopisów i staro-
druków w jednym miejscu. Jak powiedziała
nam Magdalena Marcinkowska, kierownik
Działu Zbiorów Specjalnych Biblioteki
Kórnickiej te najbardziej cenne (głównie
rękopisy) przechowywane są w specjalnym
skarbcu, a pozostałe (w tym starodruki) w
magazynach. Bardzo rzadko opuszczają
one te miejsca.
Powinny być przechowywane w ściśle
określonych warunkach. W pomieszczeniu,
w którym się znajdują temperatura nie po-
winna być wyższa niż 18ºC, powinien pano-
wać półmrok (wykorzystywane do tego są
ciemne zasłony) i odpowiednia wilgotność
powietrza, stąd stosowane są nawilżacze.
– Staramy się spełniać te warunki, ale nie
zawsze jest to możliwe – przyznaje Magda-
lena Marcinkowska. – Zamierzamy pokryć
szyby specjalną folią, która nie przepuszcza
promieni UV. To pozwoli na zapewnienie
jeszcze lepszych warunków przechowywa-
nia dla tych cennych dzieł – dodaje.
O tym, jak są cenne przekonali się
zwiedzający. Wszystkie rękopisy umiesz-
czono w specjalnych oszklonych gablotach,
które mają alarm. Nad ich
bezpieczeństwem czuwali
pracownicy zamku, działu
rękopisów, którzy informowali
o zakazie wykonywania zdjęć
z lampą błyskową.
W pi e rwoszom a jowy
weekend wystawiono cztery
rękopisy z okresu roman-
tyzmu. Dwa z nich „wyszły”
spod pióra Adama Mickiewi-
cza. Czystopisy „Dziadów” cz.
III i „Pani Twardowskiej”, nasz
narodowy wieszcz podarował
Klaudynie Potockiej, siostrze
Tytusa Działyńskiego. Ponoć
sporządził je specjalnie dla
niej. Klaudyna z Działyń-
skich Potocka była jedną z
najbardziej cenionych ko-
biet na Wielkiej Emigracji.
Opiekowała się powstańcami a później
polskimi emigrantami w Dreźnie i Genewie.
Organizowała m.in. koncerty i wieczorki po-
etyckie, na które przychodził również Adam
Mickiewicz. Darzył Klaudynę ogromnym
podziwem, dlatego przekazał jej to co było
dla niego najcenniejsze.
Biblioteka Kórnicka informuje, że po
śmierci Klaudyny rękopis „Dziadów” został
wypożyczony wydawcom paryskiej edycji
wszystkich dzieł Adama Mickiewicza.
Później zaginął i odnaleziono go tuż przed
wybuchem I wojny światowej w starym port-
felu Jana Działyńskiego, przechowywanym
w Kórniku. Przetrwał nienaruszony do dziś
w skarbcu Biblioteki Kórnickiej.
Czystopis „Pani Twardowskiej” został
sporządzony ręką Mickiewicza i zdecydo-
wanie różni się od wersji drukowanej, którą
wydano wraz z innymi utworami w tomie
„Ballad i romansów” w Wilnie w 1822 roku.
Jak podaje Biblioteka Kórnicka, wersja dru-
kowana została oczyszczona z wszelkich
elementów, które mogłyby urazić ucho od-
biorcy. Kórnicki rękopis pozostaje prawdo-
podobnie jedynym śladem po pierwotnym
kształcie „Pani Twardowskiej”, co czyni go
zabytkiem o wyjątkowej wartości.
Prezentowany rękopis „Pieśni V”, po-
chodzącej z słynnego dramatu dygresyj-
nego „Beniowski” Juliusza Słowackiego,
wydano drukiem w 1841 roku w Paryżu.
Własnością Biblioteki Kórnickiej stał
się dzięki Leonardowi Niedźwieckiemu.
Leonard był sekretarzem Władysława i
Jadwigi Zamoyskich, członkiem licznych
towarzystw emigracyjnych. Interesował się
życiem literackim, kulturalnym i politycznym
Wielkiej Emigracji. Słowacki osobiście po-
darował Niedźwieckiemu te rękopisy. Jak
udało nam się dowiedzieć, „Pieśń V” swój
ostateczny kształt zyskała po wieczorze
u Eustachego Januszkiewicza w grudniu
1840 roku, kiedy to odbył się głośny poje-
dynek na improwizację między Słowackim a
Mickiewiczem. Oburzony Słowacki zmienił
pierwotne zakończenie, jakim była apostro-
fa do matki na gwałtowny atak polemiczny.
Finał „Pieśni V” był odpowiedzią na „Wielką
Improwizację” z III części „Dziadów” Mic-
kiewicza.
Czwarty, wystawiony przez Bibliotekę
Kórnicką rękopis powieści miłosnej Napole-
ona Bonaparte ma również bardzo ciekawą
historię. Tytus Działyński zdobył go w Pa-
ryżu. Zgłosił się do niego Carlo Francesco
Antommarchi, osobisty lekarz Napoleona,
który opiekował się nim podczas pobytu
na Wyspie Św. Heleny. Antommarchi
zaproponował sprzedaż Działyńskiemu
kolekcji rękopisów po zmarłym wodzu. Po
stwierdzeniu ich autentyczności, zakupił
je za ogromną kwotę 6 maja 1822 roku.
Zbiór oprawiono w ciemnozielony welur,
ozdobiony reliefami z pozłacanego złota,
przedstawiającymi cztery pszczoły (symbo-
le napoleońskie) i herby cesarstwa. Ozdobą
tego zbioru jest nieukończona przez Napo-
leona powieść miłosna „Clisson i Eugenia”,
która opisywała związek cesarza z Eugenią
Clary i ich niedoszłe małżeństwo.
Weekend romantyczny przyciągnął do
zamku ogromną rzeszę ludzi,
którzy aby wejść do niego mu-
sieli czekać niejednokrotnie w
długiej kolejce.
Biblioteka Kórnicka za-
prasza na kolejne sobot-
nio-niedzielne spotkania.
Już 8 i 9 maja „Weekend
z drzeworytem” (m.in. „Ars
moriendi” czyli XV-wieczna
„sztuka dobrego umierania”
i drzeworyt kolorowany prze-
łomu XV i XVI w.) Następną
propozycją jest „Weekend z
dawną książką” 15 i 16 maja.
Będzie można zobaczyć m.in.
pierwszą edycję słynnego
dzieła Mikołaja Kopernika i
XV-wieczną księgę łańcucho-
wą. W nawiązaniu do 200.
rocznicy urodzin Chopina,
22 i 23 maja zostaną zaprezentowane
rękopiśmienne
partytury Barkaroli Fis-dur oraz pieśni
Wiosna, a także XIX-wieczny fortepian
rmy Brodmann, na którym kompozytor
grywał w drezdeńskim mieszkaniu Klau-
dyny Potockiej.
Zebrała: Barbara Morasz
KRÓtKo
z Powiatu....
Czy łatwo załatwić sprawę w Wydziale
Komunikacji i Transportu? Jak przedstawia
się budżet powiatu w 2010 r.? Na co mogą
liczyć pacjenci szpitala w Puszczykowie?
To tylko niektóre z tematów pierwszego
odcinka nowego magazynu samorządo-
wego. Od połowy marca program można
obejrzeć w Internecie. Wystarczy odwiedzić
stronę internetową powiatu poznańskiego
www.powiat.poznan.pl i kliknąć na baner
widoczny pod mapą.
Wykorzystanie technologii transmisji
strumieniowej video umożliwi widzom obej-
rzenie kolejnych odcinków bezpośrednio
przez przeglądarkę internetową. Bowiem
nowe i archiwalne wydania programu będą
dostępne o każdej porze dnia i nocy.
Magazyn promuje powiat poznański i
jego gminy, zarówno w środowisku lokal-
nym, jak i na zewnątrz. Ukazuje działalność
samorządu lokalnego, jego osiągnięcia,
plany inwestycji i rozwoju, wydarzenia spo-
łeczne i kulturalne, komunikaty etc.
Każdy odcinek programu składał się
będzie z ok. czterech do ośmiu felietonów
poświęconych lokalnej tematyce. Program
będzie realizowany cyklicznie (1-2 odcinki
w miesiącu). Czas emisji wynosił będzie
ok. 10 minut.
Krzysztof Piechocki,
Wydział Promocji
-
-
Umowa o donansowanie no-
wego projektu „Renowacja i kon-
serwacja zbiorów tyologicznych
SOSW dla Dzieci Niewidomych
w Owińskach celem utworzenia
stałej ekspozycji wystawienni-
czej” realizowanego w ramach
Wielkopolskiego Regionalnego
Programu Operacyjnego na lata
2007 – 2013 została podpisana 29
marca br. w Urzędzie Marszałkow-
skim przez Jana Grabkowskiego
Starostę Poznańskiego, Toma-
sza Łubińskiego Wicestarostę
Poznańskiego i Renatę Ciurlik
Skarbnika Powiatu.
Całkowity koszt projektu to 187 137,00
zł, zaś donansowanie z Europejskiego
Funduszu Rozwoju Regionalnego wynie-
sie 85 495,90 zł. Projekt realizowany jest
wspólnie przez Powiat i Stowarzyszenie
Pomocy Niewidomym i Słabowidzącym
Absolwentom Ośrodka Szkolno-Wycho-
wawczego dla Dzieci Niewidomych w
Owińskach. Przedmiotem projektu jest
renowacja i konserwacja należących do
ośrodka w Owińskach zbiorów tyologicz-
nych. Konserwacji zostaną poddane 94
eksponaty: 13 matryc, 71 map tyogracz-
nych tłoczonych w preszpanie, 2 kubarytmy,
1 tyograka, 1 Maszyna Plichta z 1950
r., 3 tabliczki brajlowskie oraz 3 książki
brajlowskie. Są to unikatowe przedmioty
związane z kulturą osób niewidomych.
W ubiegłym roku cała kolekcja została
wpisana do rejestru zabytków. Większość
zbiorów zgromadzonych w ośrodku zali-
czanych jest do tzw. cymelii tj. najstarszych
obiektów bibliotecznych występujących w
pojedynczych egzemplarzach, posiada-
jących niepowtarzalny charakter i swoją
własną historię. Wartość zgromadzonej
w ośrodku kolekcji porównywalna jest ze
zbiorami eksponowanymi w znaczących
europejskich ośrodkach tyflololgicznych
w Wiedniu, Pradze, Paryżu, czy Bolonii.
Przeprowadzone w ramach projektu za-
biegi restauratorskie i konserwatorskie
pozwolą na przywrócenie zgromadzonym
zbiorom tyologicznym dawnej formy, a
jednocześnie zabezpieczą kolekcję przed
postępującym zniszczeniem wynikającym
z upływu czasu oraz niewłaściwych wa-
runków przechowywania. Odrestaurowana
i zabezpieczona przed szkodliwym wpły-
wem warunków atmosferycznych kolekcja
zostanie wyeksponowana i udostępniona
zwiedzającym w ramach „Muzeum Tyo-
logicznego”, którego powstanie w części
infrastrukturalnej sfinansuje z środków
własnych Powiat Poznański.
Nowo powstałe muzeum, położone w
sercu jednego z najbardziej uczęszcza-
nych szlaków historyczno – kulturowych
zwanego Szlakiem Cysterskim, mieszczące
w sobie odrestaurowaną i zrekonstru-
owaną ekspozycję tyograczną będzie
jedynym tego typu ośrodkiem w Polsce.
Prace rozpoczną się już w kwietniu, a ich
zakończenie planowane jest na sierpień
br. W kwietniu w Owińskach rozpocznie
się także budowa innego unikatowego
obiektu – „Parku Orientacji Przestrzennej”.
Projekt „Stworzenie otwartej strefy rekreacji
dziecięcej na potrzeby uczniów OSW dla
Dzieci Niewidomych w Owińskach oraz
mieszkańców Powiatu Poznańskiego”
również otrzyma donansowanie z Europej-
skiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w
wysokości 2 985 527,02 zł (całkowity koszt
4 131 741,76 zł). Park i muzeum będą do-
stępne nie tylko dla uczniów Ośrodka, ale
także dla wszystkich mieszkańców powiatu
poznańskiego, co pozwoli na zapobieganie
marginalizacji społecznej osób niewido-
mych. Warto dodać, że Powiat Poznański
od kilku lat skutecznie pozyskuje środki ze
źródeł zewnętrznych. W latach 2008-2009
otrzymaliśmy donansowanie 19 projektów
na kwotę blisko 37 mln zł.
Kamila Wojszcz przy współpracy z
Piotrem Iwańskim
Starostwo Powiatowe w Poznaniu
Wiosna zagościła u nas na dobre.
Najwyższy czas zadbać o swoją kondycję
zyczną. Nie wiesz jak? Brak Ci pomysłu? Od
6 kwietnia zapraszamy na bezpłatne zajęcia,
imprezy oraz festyny sportowo-rekreacyjne.
Powiat poznański realizuje projekt „Pro-
mocja zdrowia poprzez sport – zespół przy-
szkolnych otwartych boisk wielofunkcyjnych
w powiecie poznańskim”. W 2009 r. dzięki
środkom z MF EOG oddano do użytku 9
nowoczesnych stref sportowo-rekreacyjnych,
zakupiono ok. 2 tys. sztuk sprzętu sportowe-
go, zorganizowano 69 imprez plenerowych
oraz przeprowadzono ponad 6,5 tys. godzin
zajęć, pod okiem wykwalifikowanych tre-
nerów.
Plan na ten rok przedstawia się
równie ambitnie. Na każdej z nowo-
czesnych stref w okresie od kwiet-
nia do października odbywać się
będą zajęcia oraz imprezy/festyny
sportowo-rekreacyjne. Przed nami
8370 godzin zajęć i 69 wydarzeń
plenerowych. Terminy ich realizacji
dostępne są na stronie projektu w
zakładce Harmonogram.
Od poniedziałku do soboty
zapraszamy wszystkie dzieci i mło-
dzież do 18 roku życia na bezpłatne
zajęcia sportowe. Do wyboru jest
aż 11 dyscyplin (koszykówka, siat-
kówka, piłka ręczna, piłka nożna,
tenis ziemny, aerobik, unihokej,
badminton, lekkoatletyka, bocci,
gry i zabawy ruchowe). Treningi
są nieodpłatne i poprowadzą je sprawdzeni
instruktorzy sportowi. Każdy z uczestników
będzie miał do dyspozycji atestowany sprzęt
sportowo-rekreacyjny. Natomiast w niedziele,
podczas imprez i festynów, odbywać się
będą igrzyska, zawody i turnieje. Sportowych
wrażeń i emocji na pewno nie zabraknie. Na
wszystkich uczestników czekają dyplomy,
regeneracyjne przekąski, a dla zwycięzców
- drobne nagrody.
Krzysztof Piechocki,
Wydział Promocji
Comentarios a estos manuales